15 49.0138 8.38624 1 1 7000 1 https://szamotulska.pl 300 true 0
theme-sticky-logo-alt

Na czczo, czyli jak?

Rozmowa z Martą Graj, kierownik Laboratorium Diagnostycznego Szpitala Powiatowego w Szamotułach 

Do czego służą badania diagnostyczne?

Badania diagnostyczne odgrywają istotną rolę w medycynie. Umożliwiają identyfikację, ocenę i monitorowanie różnych stanów zdrowia. Sposób w jaki się do nich przygotujemy, może znacząco wpłynąć na dokładność i wiarygodność wyników.

Wielokrotnie idąc na pobranie krwi słyszymy, że należy być „na czczo”. Ale co to właściwie znaczy? Czy wystarczy tylko nic nie jeść tuż przed badaniem? Co to znaczy być na czczo?

Szacuje się, że około 60-70 procent decyzji klinicznych, które dotyczą hospitalizacji i leczenia, podejmowanych jest w oparciu o wyniki badań laboratoryjnych. Proces dzieli się na kilka faz i rozpoczyna się w momencie zlecenia badania. Faza przedlaboratoryjna jest zależna całkowicie od pacjenta i sposobu w jaki przygotuje się do badań. Około 20 procent błędów jest związane z tą fazą. Błędem, z którym spotykamy się na co dzień w naszej pracy, jest na przykład złe rozumienie pojęcia ,,na czczo”. Pacjent zapytany, czy jest na czczo, odpowiada, że tak. Po czym zaczyna opowiadać, że wypił kawę i zjadł lekki posiłek. Na czczo to znaczy bez jedzenia i bez picia kawy. Dopuszcza się picie tylko niewielkich ilości wody. Bycie na czczo oznacza, że ostatni poprzedzający badanie posiłek powinniśmy zjeść 12-14 godzin przed nim. Badania wykonuje się zwykle rano, dlatego kolacja powinna być lekka, a po niej nie wolno nam zjeść już niczego – nawet kęsa jabłka czy kawałeczka chleba. Trzeba zrezygnować także z picia czegokolwiek, poza niegazowaną wodą lub niesłodzoną herbatą. Przykra wiadomość dla tych, którym trudno się obejść bez porannej kawy: z niej też trzeba zrezygnować. Rano wolno wypić tylko niewielką ilość wody, nie więcej niż szklankę, lub niesłodzonej herbaty.

Czy pora pobierania krwi ma znaczenie?

Oczywiście. Czasami pacjenci przychodzą na badania zbyt późno, na przykład po południu. Są wtedy informowani, że takie badania należy wykonać rano w celu uzyskania wyników, które są wiarygodne. Pobranie badania o nieodpowiedniej porze lub po posiłku może spowodować, że uzyskamy nieprawidłowe wyniki. Może mieć to negatywny wpływ na dalsze decyzje związane z leczeniem pacjenta.

Czy może pani podać przykład badań, które zależą od pory dnia oraz naszego przygotowania?

Popularnym badaniem jest oznaczenie poziomu glukozy (cukru) we krwi. Jej poziom zależy od spożytego posiłku i czasu jaki od niego minął. Przykładem parametru, który wykazuje rytm dobowy, jest kortyzol (hormon stresu). Jego poziom zmienia się w zależności od pory dnia. Najniższe jest w nocy, a najwyższe wczesnym rankiem, dlatego tak istotne jest wykonanie tego badania w odpowiednim czasie.

A w jaki sposób przygotować się do badań moczu?

Bardzo ważnym elementem jest zakup jałowego pojemnika na mocz. Trzeba też dokładnie umyć okolice intymne i ręce. Jeżeli tego nie zrobimy, to może dojść do zanieczyszczenia próbki choćby bakteriami znajdującymi się na skórze. Pojemnik na mocz musi być podpisany imieniem i nazwiskiem pacjenta. Zachęcam do dokładnego przeczytania zaleceń przygotowujących do badania na stronie www.szamotuly.med.pl. Dzięki temu można uniknąć dodatkowego stresu i konieczności powtórnego wykonania badań.

Rozmawiała Karolina Szeloch

FOTO: – Zachęcam do dokładnego przeczytania zaleceń przygotowujących do badania na stronie www.szamotuly.med.pl – mówi Marta Graj

Poprzedni
Następny