Ostrożny optymizm i zgryzoty samorządowców

Przedstawiciele spółki PKP Polskie Linie Kolejowe i Ministerstwa Infrastruktury przez kilka miesięcy oceniali dokumenty, włącznie ze studiami planistyczno-prognostycznymi, które samorządy złożyły w ramach II etapu programu Kolej Plus. Ostatecznie wybrano 34 projekty, które mają być zrealizowane w ciągu 6 lat. Jest wśród nich rewitalizacja linii nr 368 Szamotuły – Międzychód. Samorządowcy muszą poszukać skąd wziąć kilkadziesiąt milionów złotych wymaganego wkładu własnego.

Termin składania dokumentacji do PKP minął 24 listopada 2021 r. Do II etapu początkowo zakwalifikowało się 79 projektów. Jednak część samorządów zrezygnowała z przeprowadzenia studiów przygotowawczych, które wiążą się ze sporymi kosztami. Uznały, że nie ma wystarczającej pewności wykonania inwestycji i nie będą wydawać publicznych pieniędzy.

Ocenie poddano więc już tylko 47 projektów o łącznej wartości 18 mld złotych, które w sumie obejmują około 1500 km linii kolejowych, odnawianych lub budowanych od nowa. Budżet programu Kolej Plus wynosił 5,6 mld zł, a dodatkowy 1 mld zł własnego udziału zobowiązały się dołożyć jednostki samorządu terytorialnego. Niestety, wiele projektów odrzucono z powodu niedostatku pieniędzy. Jednak w środę 20 kwietnia poinformowano, że premier Mateusz Morawiecki podjął decyzję o zwiększeniu państwowego budżetu programu Kolej Plus z 5,6 mld zł do 11 mld zł. W efekcie ostateczna liczba wniosków zakwalifikowanych do realizacji wynosi 34. Bez zwiększenia puli programu byłoby ich tylko 17.

Na liście szczęśliwców jest rewitalizacja linii kolejowej nr 368 Międzychód – Szamotuły, mającej 56 km długości, z czego można wnioskować, że szlak ma być odnowiony po starym śladzie, bez całkiem nowej odnogi Chrzypsko Wielkie – Wronki. Obserwatorzy oceniają, że województwo wielkopolskie zostało potraktowane priorytetowo, gdyż do realizacji przyjęto także pozostałe cztery projekty z jego obszaru (odcinki Czempiń – Śrem, Kąkolewo – Gostyń, Wągrowiec – Rogoźno – Czarnków i Konin – Turek).

Paradoksalnie, dla uczestniczących w projekcie samorządów lokalnych z powiatu międzychodzkiego i szamotulskiego zakwalifikowanie linii nr 368 do kolejnego etapu Kolej Plus jest powodem do zgryzoty. Skąd wziąć pieniądze na udział własny w inwestycji? Nawet jeśli mówimy o 15-20% wkładu samorządowego, to potrzebna będzie niebagatelna kwota 60-80 mln złotych.

Jak ocenił Bartosz Pomianowski, współtwórca emitowanego od 2010 r. programu „Pociąg do Wielkopolski” (TVP Poznań), któremu zawdzięczamy regularnie podgrzewanie tematu nieczynnych linii kolejowych: – Nie ukrywam, że jest we mnie umiarkowany entuzjazm. Dlatego szampana otworzymy dopiero za kilka lat, jak na pierwszą z tych linii wyjadą pociągi. Na dziś zakłada się zrealizowanie programu do 2028 r.

RB

Minie jeszcze 5-6 lat, zanim zobaczymy pociąg osobowy jadący linią kolejową nr 368. Jeśli starczy na realizację programu Kolej Plus pieniędzy dzielonych przez rząd. Na zdjęciu fragment torowiska koło szamotulskich Pioszczychów, widok w kierunku Śmiłowa i Szczepankowa. Tu wygląda to jeszcze całkiem dobrze…

Na zdjęciu u góry: Większość entuzjastów rewitalizacji linii nr 368 opiera się nie tyle na rachunku ekonomicznym, co na sentymencie do starych, dobrych czasów z ciuchcią w tle. Ale czy nasze samorządy udźwigną ciężar udziału własnego w kosztownej inwestycji? Na zdjęciu: „Jasiu” tankuje wodę na stacji w Nojewie, marzec 1990 r. (fot. PETTER NYBORG)